Wiatrologia
Spo¶ród wielu jednostek prêdko¶ci wiatru ¿eglarze najchêtniej stosuj± wêz³y (z angielska knoty). Dla laików i ¿ó³todziobów bardziej odpowiednia jest jednak mniej dok³adna ale bardziej zrozumia³a skala Beuforta, która jest prostym i intuicyjnym sposobem okre¶lania si³y wiatru. Oprócz przyjaznego "interfejsu" jej podstawow± zalet± jest to, ¿e nie wymaga inwestowania w wiatromierz.
|
Charakterystyczne zjawiska
|
Prêdko¶æ wiatru
|
|
Wiatr
|
Woda
|
L±d |
Inne oznaki |
|
0 |
zero wiatru |
p³aska woda |
totalny bezruch na l±dzie, dym unosi siê pionowo |
Ogólna
nuda, nic siê nie dzieje |
0-2 km/h
0-1 knots |
1 |
powiew wiatru |
woda marszczy siê |
dym lekko siê odchyla |
Surferów mo¿na spotkaæ w
hipermarkecie na zakupach lub w parku na rodzinnym spacerku.
¯ó³todzioby z nadziej± spogl±daj± przez okno. |
2-6 km/h
1-3 knots
|
2 |
lekki wietrzyk |
ma³e nieregularne fale |
odczuwa siê powiew, li¶cie dr¿± |
Leszcze zaczynaj± naukê,
bardziej do¶wiadczeni popijaj± piwko i nawet nie spogl±daj± na wodê |
6-12 km/h
3-6 knots
|
3 |
³agodny wiatr
/wiatr mêski -podmuchuje/ |
wiêksze fale |
li¶cie s± w ci±g³ym ruchu |
¯ó³todzioby
walcz±. du¿e deski z ¿aglami powy¿ej 8 m2 próbuj± siê ¶lizgaæ.
Pozostali pij± piwo patrz±c na wodê. |
12-19 km/h
6-10 knots |
4 |
wiatr
umiarkowany |
wiêksze fale, bia³e grzebienie |
wiatr porusza ga³±zki, unosi py³ i suche li¶cie |
Najlepsi w¶ród ¿ó³todziobów
jeszcze próbuj± co¶ zdzia³aæ. Starzy wyjadacze przestaj± piæ piwo i
zabieraj± siê za taklowanie. Eksperci zastanawiaj± siê czy zerwaæ siê
z pracy. Wszystkie deski na wodzie p³ywaj± w ¶lizgu. |
19-27 km/h
10-15 knots |
5 |
do¶æ silny wiatr |
fale umiarkowane, liczne bia³e grzebienie |
poruszaj± siê grubsze ga³êzie, du¿e flagi ³opoc±, gwi¿d¿e w uszach |
¯ó³todzioby ju¿ dawno
siedz± na brzegu i pij± piwo. Wyjadacze szukaj± ma³ych ¿agli. Eksperci
schodz± na wodê. |
27-35 km/h
15-19 knot |
6 |
silny wiatr
/wiatr damski - pi¼dzi/ |
du¿e fale, spienione grzywy |
poruszaj± siê grubsze konary, dzwoni± wanty |
Na wodzie przewa¿aj± ¿agle
w okolicach 5m2 i deski poni¿ej 100 l. |
35-45 km/h
19-24 knots
|
7 |
bardzo silny wiatr |
morze wzburzone, bia³a piana |
poruszaj± siê cieñsze pnie, opór przy marszu pod wiatr |
Na wodzie
nieliczni, a reszta ¿a³uje, ¿e nie maj± mniejszych ¿agli. |
45-55 km/h
24-30 knots
|
8 |
gwa³towny wiatr |
fale wysokie i d³ugie, bryzgi piany rozdmuchiwane przez wiatr |
pnie uginaj± siê, ³ami± siê ga³êzie |
Na polu bitwy pozostaj± eksperci, reszta podziwia z brzegu albo popija
piwo w barze. |
55-66 km/h
30-36 knots |
9 |
wichura |
du¿e i spienione fale |
wiatr unosi drobne przedmioty, ³ami± siê grube ga³êzie |
Najlepsi
eksperci próbuj± walczyæ na lilipucich deseczkach i mikroskopijnych
¿aglach. |
66-77 km/h
36-42 knots |
10 |
silna wichura |
góry wodne, powierzchnia bia³a od piany |
wiatr ³amie i wyrywa ma³e drzewka |
77-90 km/h
42-49 knots
|
Oprócz si³y wiatru wa¿ny jest
równie¿ jego kierunek. Ka¿dy akwen ma swoje dobre i z³e kierunki. Co z tego,
¿e wieje 5 Bf je¶li akurat z kierunku zachodniego, gdzie so³tys postawi³
sobie now± stodo³ê. Pó³ biedy je¶li jest to stodo³a, gorzej gdy las albo
wzgórze, skutecznie os³abiaj±ce prêdko¶æ wiatru.
Poza tym z punktu widzenia
¿ó³todzioba wa¿ne jest w jakim kierunku wieje wzglêdem brzegu. Najlepszy
jest wiatr wzd³u¿ brzegu, gdy¿ przy odrobinie umiejêtno¶ci zawsze trafi siê
mniej wiêcej do miejsca z którego siê wystartowa³o. Bezpieczny jest te¿
wiatr wiej±cy do brzegu ale ten z kolei powoduje, ¿e wszyscy t³ocz±
siê p³ywaj±c wzd³u¿ pla¿y, co wcale nie jest ju¿ takie przyjemne i
bezpieczne. Najwiêksz± zmor± dla ¿ó³todziobów jest wiatr wiej±cy od brzegu z
którego siê startuje. Najczê¶ciej jest tak, ¿e jest on porwisty, a im dalej
od brzegu tym wieje równiej i silniej. Je¶li ¿eglujemy na ma³ym bajorze w
najgorszym przypadku skoñczy siê na spacerku wzd³u¿ pla¿y. Na du¿ym akwenie
w najlepszym wypadku spacer mo¿e byæ odpowiednio d³u¿szy. ¯ó³todzioby w
takich warunkach lepiej niech nie p³ywaj± bez nadzoru.
Niestety nasza, choæ mlekiem i miodem
p³yn±ca,
zaliczana jest do tzw. zadupia wiatrowego, co oznacza ¿e fa³szywe alarmy
zdarzaj± siê bardzo czêsto, zbyt czêsto. Spraw± najwy¿szej wagi jest wiêc
umiejêtno¶æ prognozowania. Ka¿dy szanuj±cy siê windsurfer ma swoj± w³asn±
metodê na to aby przewidzieæ kiedy bêdzie wia³o. Najbardziej niezawodna
recepta zawiera piêæ punktów:
- przygotuj kufel i 1,5 l markowego piwa
- si±d¼ wygodnie i zrelaksuj siê
- nalej sobie i wypij ³yk albo dwa
- odpal kompa i po³±cz siê z jednym z serwisów pogodowych
- olej to co tam napisali, bo i tak siê nie sprawdzi zgodnie z Prawem
Murphiego
- b±d¼ gotów o ka¿dej porze bo nie znasz dnia ani godziny.
Niestety w odró¿nieniu do
temperatury jeszcze nikt nie wymy¶li³ skutecznej metody prognozowania
wiatru. Czêsto siê zdarza, ¿e jedna prognoza pokazuje wielkie wianie, a
druga wielkie "G". Jeszcze czê¶ciej jest tak, ¿e wianie ma byæ za trzy dni.
Nastêpnego dnia wiatr jest przek³adany na nastêpny dzieñ, a jego prêdko¶æ
s³abnie. Potem na nastêpny dzieñ, a¿ wreszcie alarm zostaje odwo³any.
W co¶ jednak trzeba wierzyæ
wiêc najlepiej sprawdziæ wszystkie prognozy, a najlepsze w¶ród nich pokazuj±
serwisy:
ICM
Windguru
Windfinder
Weatheronline
Maniacy windsurfingowi
sprawdzaj± prognozy kilka razy dziennie! Jest to bardzo gro¼ny objaw ospy
wietrznej. Aby nie poddaæ siê temu ob³êdowi wystarczy uzmys³owiæ sobie kilka
podstawowych faktów:
1. Prognozy wiatrowe na okres
d³u¿szy ni¿ 3 dni to wró¿enie z fusów
2. Je¶li 2 z czterech prognoz pokazuj±, ¿e bêdzie wia³o jest nik³a nadzieja,
¿e wiatr siê rzeczywi¶cie pojawi
3. Je¶li 2 z czterech prognoz pokazuje 5 Bf to znaczy, ¿e mo¿na liczyæ na 4
Bf.
4. Je¶li wed³ug prognozy ma zacz±æ wiaæ w po³udnie tzn. ¿e bêdzie wia³o dwie
godziny wcze¶niej albo dwie godziny pó¼niej. Prognozy pokazuj±ce prêdko¶æ
wiatru w okre¶lonych godzinach nale¿y traktowaæ z przymru¿eniem oka.
Odstêpstwa od rozk³adu jazdy lub te¿ nawet odwo³ania s± w tym przypadku
rzecz± normaln±, tak jak na PKP.